Panahon ng Absolutismo, Liberalismo at Enlightenment

Panahon ng Absolutismo, Liberalismo, at Enlightenment: Simula ng Makabagong Kaisipan

Sa kasaysayan ng daigdig, dumaan ang Europa sa isang napakahalagang yugto na humubog hindi lamang sa sistemang pampulitika kundi pati sa mga paniniwala ng tao tungkol sa pamahalaan, karapatan, at lipunan. Ito ang Panahon ng Absolutismo, Liberalismo, at Enlightenment—mga kilusan at kaisipang nagsilbing binhi ng makabagong demokrasya.

👑 Panahon ng Absolutismo: Kapangyarihang Walang Hanggan ng mga Hari

Ang absolutismo ay isang sistemang pampolitika kung saan ang lahat ng kapangyarihan ay nakasentro sa kamay ng isang pinuno—karaniwang isang hari o reyna—na itinuturing na tagapangalaga ng kalooban ng Diyos. Sa ilalim ng ganitong pamumuno, ang mamamayan ay walang boses sa gobyerno.

Sa France, si Louis XIV ang kilalang halimbawa ng isang absolutistang hari. Ayon sa kanya, “L'État, c'est moi” o “Ako ang estado.” Siya ang nagpatayo ng marangyang Palasyo ng Versailles at ginamit ang kanyang kapangyarihan upang kontrolin ang aristokrasya. Sa Spain, sina Philip II at Charles V ay namuno rin nang may matinding kontrol, gamit ang relihiyon upang palakasin ang kanilang awtoridad.

Ngunit habang pinatatatag ng mga monarko ang kanilang kapangyarihan, unti-unting umusbong ang mga kaisipang tumututol sa ganitong pamahalaan.

💡 Enlightenment: Ang Liwanag ng Rason at Karapatan

Sa ika-17 at ika-18 siglo, nagsimula ang Enlightenment—isang intelektuwal na kilusan sa Europa na nagpapalaganap ng paggamit ng rason, agham, at pilosopiya upang pag-usapan ang politika, ekonomiya, at lipunan. Layunin nitong tanggalin ang kadiliman ng ignoransya, pamahiin, at pang-aabuso ng kapangyarihan.

Ilan sa mga pangunahing pilosopo sa panahong ito ay sina:

• John Locke, na nagsabing ang tao ay may likas na karapatang mabuhay, maging malaya, at magmay-ari. Ayon sa kanya, ang pamahalaan ay dapat umiral upang protektahan ang mga karapatang ito.
• Voltaire, na ipinaglaban ang kalayaan sa pananalita at relihiyon.
• Montesquieu, na nagsulong ng konsepto ng separation of powers o paghahati-hati ng kapangyarihan sa tatlong sangay upang maiwasan ang pang-aabuso.
• Rousseau, na binigyang-diin ang social contract—ang kasunduang panlipunan sa pagitan ng mamamayan at pamahalaan.

Ang mga ideya ng Enlightenment ay naging mitsa ng rebolusyon. Ang dati’y tahimik na mga mamamayan ay naging mulat at aktibong tumututol sa katiwalian at paniniil.

🇺🇸 Rebolusyong Amerikano: Unang Bunga ng Kaisipang Enlightenment

Isa sa mga pangunahing kaganapang isinilang sa ilalim ng liwanag ng Enlightenment ay ang Rebolusyong Amerikano. Sa kalagitnaan ng ika-18 siglo, ang labing-tatlong kolonya ng Britain sa North America ay nag-alsa laban sa pamahalaang British. Isa sa mga dahilan ay ang pagtaas ng buwis nang walang kinatawan sa Parlyamento—isang ideya na tinutulan ng mga kolonyal sa sigaw na, “No taxation without representation!”

Ginamit ng mga rebolusyonaryo ang kaisipan ni Locke tungkol sa karapatang pantao at ang teorya ng social contract upang patunayan na may karapatan silang humiwalay sa pamahalaang hindi na nagsisilbi sa kanilang kapakanan.

Noong Hulyo 4, 1776, ipinahayag ng mga kolonya ang kanilang kasarinlan sa pamamagitan ng Declaration of Independence na isinulat ni Thomas Jefferson—isang dokumentong halatang hinubog ng mga ideya ng Enlightenment.

🧠 Konklusyon: Mula Hari Tungo sa Mamamayan

Ang paglalakbay mula sa absolutismo patungo sa liberalismo ay hindi madali. Ngunit sa tulong ng mga pilosopong nagpahayag ng makatwirang kaisipan, ang mga tao ay namulat sa katotohanan na sila ay may karapatan, at ang pamahalaan ay dapat naglilingkod, hindi nang-aalipin.

Ang Rebolusyong Amerikano ay naging modelo ng mga susunod pang rebolusyon sa France at Latin America. Ipinakita nito na ang isang sambayanan na mulat at may layunin ay kayang baguhin ang kasaysayan.

📚 Tanong para sa mga Mag-aaral:

Paano nakaimpluwensya ang mga ideya ng Enlightenment sa Rebolusyong Amerikano? Sa iyong palagay, anong ideya ang pinakamahalagang naipamana ng Enlightenment sa kasalukuyang sistema ng pamahalaan? Ipaliwanag.

📌 Hashtags:
#Absolutismo
#Enlightenment
#RebolusyongAmerikano
#KasaysayanNgDaigdig
#AralingPanlipunan
#PanahonNgLiwanag
#PilosopiyaAtKasaysayan
#Demokrasya

TO STUDENTS: Write your assignment/comment in the comment section of Moral Standards and Non-Moral Standards (Difference and Characteristics)